همانطور که ما در مطالب آموزشی پیشین وب سایت هیپکو توضیح دادیم، الکتروموتور یکی از مهم‌ترین ماشین‌های برقی مورد استفاده در صنعت است. با استفاده از برق یا همان انرژی الکتریکی، انرژی مکانیکی تولید می‌کند. این ماشین الکتریکی جز معدود دستگاه‌هایی است که در همه کارخانه‌ها به اشکال مختلف و برای اهداف متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. الکتروموتورهایی که در بازار موجود هستند عموما یا تک فاز هستند که با برق شهری کار می‌کنند یا اینکه سه فاز هستند. ما در مطالب پیشین به الکتروموتور تک فاز پرداختیم و در مطلب پیش رو قصد داریم به الکتروموتور سه فاز بپردازیم و چند مورد از الکتروموتورهای سه فاز پر استفاده در صنعت را معرفی کنیم. با هیپکو همراه باشید.
آشنایی با الکتروموتور سه فاز
ما در هیپکو مطالب آموزشی مختلفی درباره الکتروموتورها نگارش کرده‌ایم و به طور مفصل، این دستگاه‌ها را معرفی کرده و به کاربردهای آنها در صنایع مختلف پرداخته‌ایم. چنانچه پیش‌تر هم اشاره کردیم الکتروموتورها به دو نوع تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شوند. الکتروموتورهای تک فاز برای فعالیت خود به برق تک فاز شهری نیاز دارند، به همین دلیل کاربردهای فراوان خانگی و صنعتی دارند اما توان خروجی آنها از الکتروموتورهای سه فاز پایین‌تر است. از این موارد که بگذریم نوبت به معرفی الکتروموتور سه فاز می‌رسد.
الکتروموتور سه فاز به الکتروموتوری گفته می‌شود که فقط می‌تواند با استفاده از برق سه فاز فعالیت کند و انرژی مکانیکی مد نظر و مورد نیاز را تامین کند. در مصارف صنعتی به دلیل اینکه توان بالا مورد نیاز است، الکتروموتورهایی که می‌توانند توان و انرژی مکانیکی مورد نیاز این نوع مصارف را تامین کنند، به انرژی الکتریکی ورودی بسیار قوی‌تری نیاز دارند که برق تک‌فاز قدرت برآورده کردن آن را ندارد؛ به همین دلیل این دستگاه‌ها باید انرژی مدنظرشان را با استفاده از برق سه فاز تامین کنند.
کاربردهای الکتروموتور سه فاز
همانطور که بالاتر اشاره کردیم، الکتروموتورهای سه فاز یکی از مهم‌ترین دستگاه‌هایی هستند که در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند. این موتورها بیشتر برای تجهیزاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که گشتاور راه‌اندازی بالا و جریان راه‌اندازی بالا نیاز دارند، تجهیزاتی که بار را به صورت تدریجی افزایش می‌دهند، تجهیزاتی که سرعت را کنترل می‌کنند و تجهیزاتی که بار اینرسی بالایی دارند.
از عمده کاربردهای الکتروموتورهای سه فاز می‌توان به آسانسورها، جرثقیل‌ها، سنگ شکن‌ها، فن‌ها و هواکش‌های صنعتی، پمپ‌های گریز از مرکز، کمپرسورهای هوا، پمپ‌های شناور و دمنده‌ها اشاره کرد.
اجزای الکتروموتورهای سه فاز
الکتروموتورهای سه فاز به دو بخش اصلی استاتور و روتور تقسیم می‌شوند. روتور بخش دوار و استاتور نیز قسمت ثابت موتور القایی الکتریکی سه فاز است که از سه قسمت قاب استاتور، هسته استاتور و سیم پیچ استاتور تشکیل شده است.
انواع الکتروموتور سه فاز
الکتروموتورها بر اساس نوع روتور به دو نوع الکتروموتور قفس سنجابی و الکتروموتور حلقه لغزنده یا روتور سیم‌پیچی شده تقسیم می‌شوند. در الکتروموتور قفس سنجابی شکل روتور به قفس سنجاب شبیه و ساخت آنها بسیار آسان است. به همین دلیل تقریبا ۸۰ درصد از الکتروموتورهای سه فاز، قفس سنجابی هستند. در الکتروموتورهای حلقه لغزنده، روتور از یک هسته استوانه‌ای چند لایه تشکیل شده که در لایه بیرونی شکاف‌هایی دارد که سیم پیچ روتور در آن قرار می‌گیرند. هزینه تعمیر و نگهداری الکتروموتورهای حلقه لغزنده بسیار زیاد است به همین دلیل فقط زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز مبرم به کنترل سرعت متغیر و گشتاور راه‌اندازی بالا وجود داشته باشد. در غیر اینصورت از الکتروموتور قفس سنجابی استفاده می‌شود.
مزایای الکتروموتورهای سه‌فاز
الکتروموتورهای سه فاز عموما تا سه برابر بیشتر از الکتروموتورهای تک فاز توان خروجی تولید می‌کنند. اما نکته جالبی که درباره الکتروموتورهای ۳ فاز وجود دارد این است که حجم سیم پیچ آنها فقط ۱.۵ برابر دستگاه‌های تک فاز است. همین موضوع، به عنوان یکی از مزایای مهم الکتروموتورهای سه فاز شناخته می‌شود چرا که کارکردن با این دستگاه‌ها از همه لحاظ مقرون به صرفه‌تر است. ضمنا از لحاظ طول عمر و کارکرد مطمئن هم این دستگاه‌ها عمر طولانی‌تر و عملکرد مطمئن‌تری دارند، به همین دلیل است که در صنعت به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
یکی دیگر از مزایای مهم الکتروموتورهای سه فاز این است که برای فعالیت، نیازی به دستگاه راه‌اندازی ندارند. این نوع موتورهای الکتریکی به دستگاه‌های خود راه‌انداز معروف هستند.
همچنین، الکتروموتورهای سه فاز به نسبت الکتروموتورهای تک فاز راندمان بالاتری دارند و می‌توانند در هر شرایط محیطی کار کنند. ضمنا هزینه تعمیر و نگهداری الکتروموتورهای ۳ فاز بسیار پایین‌تر از دیگر انواع موتورهای الکتریکی است.
الکتروموتورهای سه فاز هیپکو
گروه صنعتی هیپکو سال‌ها است که در حوزه ساخت و تامین تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز در صنعت مشغول به فعالیت است. یکی از پر متقاضی‌ترین و پرفروش‌ترین دستگاه‌های گروه صنعتی هیپکو، الکتروموتورها هستند که در همه صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. الکتروموتورهایی که هیپکو در بازار کشورمان عرضه می‌کند به شرح زیر هستند:
الکتروموتور معمولی AC
هیپکو الکتروموتور AC معمولی را هم در نوع تک فاز و هم در نوع سه فاز ارائه می‌کند. این الکتروموتور یکی از پرکاربردترین الکتروموتورهای موجود در بازار است که قدرت مناسبی دارد و قابل تنظیم است. این دستگاه بازده بالایی دارد و به نوسان ولتاژ حساس نیست. می‌توان این موتور الکتریکی را به طور مستقیم با ولتاژ زیاد مورد استفاده قرار داد. ضمنا این الکتروموتور بسیار اقتصادی و مطمئن است که آن را به یک گزینه مناسب برای خرید تبدیل می‌کند.
الکتروموتور دو سرعته
این الکتروموتور که با نام‌های الکتروموتور دالاندر یا الکتروموتور دو دور هم شناخته می‌شود در دو نوع تک فاز و سه فاز توسط هیپکو عرضه می‌شود. آنها در صنایع دارویی، غذایی، فلزی، صنایع بسته بندی و نساجی کاربرد بالایی دارد. این موتورها، اتلاف انرژی و برق پایین‌تری دارند، استفاده از این دستگاه‌ها آسان‌تر است و بیشترین سرعت را برای کار کردن دارند.
الکتروموتور ضد انفجار EEX
این نوع برای محیط‌های بسته طراحی شده و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از بروز جرقه در محیط‌هایی است که حاوی بخارات و گازهای قابل اشتعال هستند. از این الکتروموتورها به دلیل حساسیت کار و ایمنی بالای آنها به صورت گسترده در صنایع استفاده می‌شود. از جمله مهم‌ترین کاربردهای این الکتروموتورها می‌توان به انتقال گاز و جابه‌جا کردن سوخت، جایگاه‌های پمپ سی ان جی و پمپ‌های بنزین، میکسرها و همزن‌ها و صنایع نفت و گاز، رنگ‌سازی، الکل‌سازی، صنایع نظامی، هسته‌ای و شیمیایی اشاره کرد. لازم به ذکر است این الکتروموتورها به صورت سه فاز توسط هیپکو ارائه می‌شوند.
ثبت ديدگاه